ભારતીય અવકાશ સંસ્થા ISRO (ઈસરો)એ ફરી એકવાર ઇતિહાસ રચ્યો છે! SPADEX મિશન હેઠળ ઇસરોએ બીજીવાર પણ બે ઉપગ્રહોનું સફળતાપૂર્વક ડોકિંગ કરીને વિશ્વને પોતાની ટેકનોલોજીકલ કુશળતા સાબિત કરી છે.
સ્વદેશી ડોકિંગ સિસ્ટમ: વૈજ્ઞાનિકોને અભિનંદન
આ સફળતા ઇસરો માટે એક મજબૂત પગલું છે. ભારતીય ડોકિંગ સિસ્ટમ (Indian Docking System) સંપૂર્ણપણે સ્વદેશી ટેકનોલોજી દ્વારા વિકસાવવામાં આવી છે. કેન્દ્રિય મંત્રી ડૉ. જીતેન્દ્ર સિંહએ X (Twitter) પર અભિનંદન પાઠવતાં જણાવ્યું કે, “વિશ્વના બહુ ઓછા દેશો એવાં છે જેમણે ડોકિંગમાં કુશળતા હાંસલ કરી છે, અને હવે ભારત બે વાર સફળતાપૂર્વક ડોકિંગ કરી ચુક્યું છે.”
દુનિયાના માત્ર ચાર દેશોમાંથી એક: ભારત
વિશ્વભરમાં માત્ર અમેરિકા, રશિયા, ચીન, અને હવે ભારત એવા દેશો છે જેમણે અવકાશમાં ડોકિંગ ટેકનોલોજીનો સફળતાપૂર્વક ઉપયોગ કર્યો છે.
PSLV-C60 / SPADEX મિશન: મજબૂત પગલું
- લૉન્ચ તારીખ: 30 ડિસેમ્બર 2024
- પ્રથમ ડોકિંગ: 16 જાન્યુઆરી 2025
- અનડોકિંગ પ્રક્રિયા: 13 માર્ચ 2025
- બીજું ડોકિંગ: હવે સફળતાપૂર્વક પૂર્ણ
ડોકિંગ અને અનડોકિંગ શું છે?
- ડોકિંગ: બે ઉપગ્રહો કે અવકાશયાનોને અવકાશમાં એકબીજાને જોડવાનું કાર્ય.
- અનડોકિંગ: જોડાયેલા ઉપગ્રહોને સુસંગત રીતે અલગ કરવાની પ્રક્રિયા.
ભારતના ભવિષ્યના લક્ષ્યોમાં તેનો મહત્વનો ફાળો
અવકાશમાં ડોકિંગની ક્ષમતા ભારત માટે ભવિષ્યની મોટી સફળતાઓના દરવાજા ખોલી રહી છે. ખાસ કરીને જ્યારે ભારત ચંદ્ર પરથી નમૂનાઓ લાવવાનો પ્રયત્ન કરી રહ્યું છે અથવા પોતાનું સ્વતંત્ર અવકાશ મથક (BSS) ઊભું કરવાનું લક્ષ્ય ધરાવે છે, ત્યારે આવી ટેકનોલોજી મહત્વપૂર્ણ બને છે. માનવ અવકાશ મિશન જેવી જટિલ કામગીરીઓમાં પણ આ પ્રકારની ટેક્નોલોજીકલ ક્ષમતા ભારતને વધુ સશક્ત અને આત્મનિર્ભર બનાવશે.
